ارس همیشه تاریخ در متن زندگی و حتی افسانه های مردم آذربایجان بویژه مغان بوده است، از افسانه تراژیک 'ساراِی عروس پاکدامن ' تا نامگذاری فرزندان پسربه نام 'آراز' ، از سیل و طغیان تا رگ حیاتی مغان ، از کشمکش ها بر سر حقابه استان های ساحلی تا آلودگی آب توسط پساب های صنعتی ارمنستان و اکنون که این رود خانه مرزی با موضوعی به نام سرطانزایی بر سر زبان ها افتاده است.