به گزارش «کلبه خبر» به نقل از «سبلان ما»، نظارت مستمر و دقیق بر بازارهای محلی، به‌ویژه در شهرهایی مانند اردبیل، سنگ بنای اصلی حفظ سلامت اقتصادی و جلوگیری از بروز نوسانات غیرمنطقی قیمت‌هاست و بی‌شک مدیریت صحیح بازار فراتر از صرفاً کنترل قیمت‌هاست؛ این امر شامل اطمینان از توزیع عادلانه کالا، جلوگیری از احتکار و مقابله با هرگونه تخلف اقتصادی است که می‌تواند زنجیره تأمین را مختل سازد. هنگامی که سازوکارهای نظارتی قوی باشند، اعتماد عمومی به سیستم اقتصادی تقویت شده و این امر بستری مناسب برای فعالیت تولیدکنندگان و خرده‌فروشان منصف فراهم می‌آورد، در نتیجه بازار از حالت بی‌نظمی و عرضه و تقاضای غیرشفاف خارج می‌شود.
در این بین یکی از حساس‌ترین ابعاد مدیریت بازار، مقوله قیمت‌گذاری کالاها و خدمات است که هدف اصلی در این زمینه، حرکت به سمت شفافیت و قیمت‌گذاری منطقی و عادلانه‌ای است که همه ابعاد را در نظر بگیرد و ناشی از هزینه واقعی تولید و توزیع باشد و این قیمت‌گذاری بر اساس سودجویی نامتعارف یا قیمت‌گذاری بر اساس فشارهای مقطعی نباشد.
و بر همین اساس است که تأکید بر مدیریت درست بازار، مستلزم آن است که مسئولین محلی با به‌کارگیری ابزارهای نظارتی هوشمندانه، ضمن حمایت از فعالان اقتصادی سالم، حقوق مصرف‌کننده را در برابر هرگونه افزایش قیمت غیرموجه یا عرضه کالای نامرغوب حفظ کنند و این رویکرد دوگانه، تضمین‌کننده تعادل میان پویایی اقتصادی و حفظ قدرت خرید شهروندان خواهد بود.
۵۵ هزار واحد صنفی با تنوع مختلف در استان اردبیل داریم
اما رامین صادقی، رئیس صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل درباره گلایه مردم از نبود نظارت کافی بر واحدهای صنفی و قیمت‌های دلخواهی می‌گوید: ۵۵ هزار واحد صنفی با تنوع مختلف در استان اردبیل داریم. برای نظارت، از سه جا کمک گرفته‌ایم: از اتاق اصناف، اتحادیه صنفی و بسیج اصناف. اما آیا نظارت برای این‌همه واحد صنفی با نیروهای صنعت و معدن ممکن و نیروهای کمکی آن مقدور می‌شود؟ برای همین سامانه‌ای تدبیر شده تا از طریق آن بتوانیم نظارت کافی داشته باشیم.
وی ادامه داد: راه چاره این است که مردم و حتی اعضای واحدهای صنفی نیز پای‌کار بیایند و خودشان تخلفات را به سامانه ۱۲۴ گزارش کنند.
تفاوت قیمت‌ها گلایه مردم را بیشتر کرده است
اما آنجای کار جالب‌تر می‌شود که در یکی از خیابان‌های مرکزی اردبیل، قیمت یک کالا از مغازه‌ای به مغازه دیگر فرق دارد؛ این تفاوت قیمت‌ها، گلایه مردم را بیشتر کرده و برخی‌ها آن را نشانه نبود نظارت مؤثر می‌دانند.
یکی از خریداران میان‌سال که کیسه‌ای برنج در دست دارد، در گفتگو با خبرنگار سبلان ما درباره وضعیت بازار و نظارت بر قیمت‌ها، با لبخند تلخی می‌گوید: آقاجان، ما نه دل‌خوشی از دلار داریم، نه از قیمت‌ها؛ هر بار که به مغازه می‌رویم، می‌گویند که قیمت تازه آمده تازه چی آمده؟ همین جنس را دو روز پیش خریدم، حالا در کیلو ۱۰ هزار تومان گران‌تر شده است. این که نمی‌شود ما دیگر باورمان نسبت به نظارت از بین رفته است.
خانمی دیگر که برای خرید روغن آمده، در گفتگو با خبرنگار ما، می‌گوید: قیمت‌ها هر روز در حال تغییر است و هیچ مغازه‌ای مثل مغازه بغلی‌اش نمی‌فروشد: یک‌وقت فکر می‌کنی مغازه‌دار مقصر است، ولی می‌روی چند جا، می‌بینی همه همین‌طور هستند. می‌گویند از عمده‌فروش گران گرفتیم، خب پس این وسط چه کسی باید جواب بدهد؟
این کدبانوی اردبیلی ادامه داد: قیمت اجناس لحظه‌ای عوض می‌شود؛ تولیدکننده، توزیع‌کننده تا مغازه‌دار هر کدام یک جایی گیر دارند.
در میان صحبت مردم، یکی از فروشندگان لوازم مصرفی نیز با ناراحتی حرف دل بسیاری از هم‌صنفانش را می‌زند. صدایش آرام اما پر از گلایه است: «ما خودمان هم خسته شدیم از این وضعیت».
وی ادامه داد: هر دو ماه یک‌بار تعزیرات و اتحادیه می‌آیند سر می‌زنند، یک صورت‌جلسه می‌نویسند و می‌روند. ولی قیمت اجناس لحظه‌ای عوض می‌شود؛ از تولیدکننده تا توزیع‌کننده تا مغازه‌دار هر کدام یک جایی گیر دارند؛ من می‌ترسم شرمنده خانواده‌ام بشوم، چون دخل و خرج با هم نمی‌خواند.
آیا نظارت می‌تواند جلوی دلارِ گران و جنس گرانِ تولیدکننده را بگیرد؟
فروشنده دیگری که در بازار قدیمی اردبیل مغازه دارد، در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به ویترین نه‌چندان پُرَش می‌گوید: ۹۹ درصد مغازه‌دارها مستأجر هستند. اجاره بالا، مالیات، هزینه آب و برق و کارگر هم داریم و اگر مالک مغازه نباشی، خیلی سخت دوام خواهی آورد. می‌گویند نظارت باشد، ولی آیا نظارت می‌تواند جلوی دلارِ گران و جنس گرانِ تولیدکننده را بگیرد؟ ماجرای بازار فقط گران‌فروشی نیست؛ یک زنجیره درهم‌پیچیده است.
او با نگاهی به تابلو قیمت‌ها اضافه می‌کند: قیمت‌ها را اعلام می‌کنند، ولی واقعیت بازار با آن فرق دارد. از وقتی دلار بالا رفت، حدود ۳۰ درصد فروشمان کم شده و مشتری کمتر می‌آید؛ سود کمتر شده، اما خرج زیادتر. بعضی‌هایمان مجبوریم قیمت را کمی بالا بزنیم تا بتوانیم زمین نخوریم.
نظارت است ولی به‌قدر بازار نیست
در کوچه پشتی، پیرمردی مغازه کوچک مواد غذایی دارد. وقتی صحبت از نظارت به میان می‌آید، در گفتگو با خبرنگار ما دستی به پیشانی می‌کشد و می‌گوید: نظارت است، ولی به‌قدر همین بازار نیست. طبق آمار ما ۵۵ هزار واحد صنفی داریم به‌عبارت‌دیگر ۵۵ هزار تا مغازه داریم، اما چند تا بازرس داریم؟ من ۳۰ سال است که در این بازارم، قدیم اگر چیزی گران می‌شد، یک ماه می‌کشید تا مردم بفهمند، حالا قیمت از صبح تا شب عوض می‌شود، نظارت هم عقبش نمی‌رسد.
فروشندگان: بسیاری از گران‌فروشی‌ها عمدی نیست
برخی فروشندگان تأکید دارند که بسیاری از گران‌فروشی‌ها عمدی نیست، بلکه نتیجه بی‌ثباتی قیمت‌ها در بازار بالادستی است.
همان فروشنده اول حرفش را این‌طور تمام می‌کند: نه که بخواهم دفاع کنم از همه، ولی انصافاً خیلی‌هایمان مجبوری کار می‌کنیم. امروز جنس می‌خریم با یک قیمت، فردا باید با ضرر بفروشیم. مردم ناراحتند، ما هم ناراحتیم. بازار مثل یک طناب کِشی شده که یک سرش مردم یک سرش ما و وسطش نظارت است که شُل افتاده است.
درد اصلی بازار اردبیل در کجاست؟
روشن است که سخنان رئیس صمت اردبیل درباره ضرورت مشارکت مردمی در نظارت اگر با برنامه‌ریزی دقیق و همکاری واقعی مردم و اصناف همراه شود، می‌تواند بخشی از فشار روانی و مالی بازار را کاهش دهد. اما تا وقتی قیمت‌ها هر لحظه تغییر می‌کند و قدرت خرید پایین می‌آید، نه مردم احساس آرامش خواهند کرد، نه فروشندگان خیال آسوده خواهند داشت و این وسط سامانه ۱۲۴ شاید بتواند تماس‌ها را ثبت کند، اما درد اصلی بازار اردبیل در بحران قیمت‌های ناپایدار و کمبود نظارت مؤثر ریشه دارد.
انتهای خبر/