به گزارش پایگاه خبری و اطلاع رسانی کلبه خبر، اردویل از دو کلمه ارد + ویل تشکیل شده که «ارد» نام روز بیست و پنجم از هر ماه و نیز نام یکى از فرشتگان زرتشتى است و به معنى قانونى و مقدس و متشرع است و «ویل» که ریشه بسیار کهن آریایى دارد هنوز نیز در زبانهاى اروپایى استعمال مىشود به معنى شهر است. لذا اردبیل تحریف شده “اردویل” یعنى شهر مقدس خواهد بود امروزه در مناطق تالش نشین استان، هنوز نیز به اردبیل، «آردویل» می گویند که معنی «شهر مقدس» را می‌دهد. اردبیل از شهرهای کهن ایران است که حدود ۵۰۰۰ سال قدمت دارد. در لوحه های گلی سومریان به‌صورت آرتا یا آراتتا ثبت شده است .که خودقدمت شهر را تا ۵۰۰۰ سال می‌رساند.
از آثار تاریخی اردبیل که نشان تاریخی کهن در این دیار دارد برخی به دوره پیش از اسلام می‌رسد، می‌توان از دهکده آتشگاه، شهرهیر، شهریور و مسجد جامع اردبیل نام برد که در قدیم آتشکده بوده است. از دیگر نام‌های اردبیل در دوره های مختلف تاریخی «دارالارشاد»، «دارالملک»، «دارالعرفان»دارالامان» و «شهر مقدس» بوده است .
اردبیل و پادشاهی کیخسرو کیانی
مولف کتاب روضه الصفا نوشته است: «گویند که در مبداء الحال که کاووس از سلسله پادشاهان کیانی زمام حل و عقد مصالح عباد را در قبضه درایت و کفایت کیخسرو بن سیاووش نهاد , طوس نوذر به هوا خواهی فریبرز , که پسر صلبی کاووس بود , در این باب منازعت آغاز کرد و نزدیک بود که میان او و گودرزیان مهّم به جدال و قتال انجامد و کارها به زیان رسد . عاقبت الامر مقرر بر آن شد که از این دو شاهزاده هر کدام بهمن دژ اردبیل را , که سال‌های دراز , کمند تسخیر هیچ ذوشوکتی بر شرفات آن نیفتاده بود , فتح کند بر سریر سروری متمکن گردد . نخست فریبرز و طوس متوجه محاصره آن شدند و هرچه کوشیدند و مقدمات ترتیب دادند نتیجه ای مترتب نشد . ناچار محروم و مایوس بازگشتند . وچون پرتو مهابت شاهزاده کامکار بر آن قلعه و حصار افتاد ارکان آن , که بسان بنیان هرمان راسخ و راسی بود , از نیز فرو ریخت و کیخسرو , دولتکام به نزد کاووس باز آمد و اورنگ شاهی را به وجود همایون خویش مزین گردانید . حمدالله مستوفی , صاحب نزهت القلوب , نیز اردبیل را از کیخسرو پسر سیاووش و نوه کاووس می‌داند . فردوسی نیز در شاهنامه به این داستان اشاره کرده است و در باب پادشاهی کیکاووس و آمدن کیخسرو از توران به ایران , و سخن گفتن گودرز و طوس درباره کیخسرو و فریبرز پیش کاووس شاه چنین آغاز سخن می‌کند:
دو فرزند ما را کنون با دو خیل بباید شدن تا در اردبیل
بمرزیکه آنجا دژ بهمن است همه ساله پرخاش اهریمن است
نظریه‌های دیگری درباره پیدایش اردبیل
یاقوت حموی در معجم البلدان، بنای این شهر را به فیروز ساسانی، که به سال ۱۳۹- ۱۶۳ ( ۴۵۹-۴۸۳ م) قبل از هجرت سلطنت می‌کرده نسبت داده و آن را فیروز گرد نامیده است . وی در کتاب خود اردبیل را از مشهورترین شهرهای آذربایجان خوانده و گفته است که پیش از اسلام کرسی ناحیه بود . و در جای دیگر اضافه کرده است که : (گویند : اردبیل از بناهای فیروز موسوم به باذان فیروز بوده
است).
انتهای پیام/